Việc nói dối không phải lúc nào cũng đem lại hậu quả xấu. Thực tế, nó còn mang lại một số lợi ích cho chúng ta. Vậy nguyên nhân đằng sau việc nói dối là gì? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Lợi ích của việc nói dối
Hầu hết chúng ta đã từng nói dối ít nhất một lần trong đời, và một số người thậm chí nói dối thường xuyên. Tuy nhiên, không phải lúc nào việc này cũng có vấn đề. Thực tế, đôi khi nói dối có thể là cách tốt nhất để bảo vệ sự riêng tư của chúng ta và người khác khỏi những điều xấu xa. Một số lời nói dối được cho là không nghiêm trọng và vô hại, trong khi những lời nói dối trơ trẽn lại có hại, bởi chúng gặm mòn sự thật và sự tin tưởng trong các mối quan hệ – chất keo của xã hội.
Lý do tại sao đôi khi mọi người thường hay nói dối
1. Tránh bị phạt
Một lý do hiển nhiên khiến chúng ta nói dối là tránh bị phạt. Trong cuộc sống, chúng ta có thể phải chịu trách nhiệm về những sai lầm mà chúng ta gây ra. Có những người luôn cảm thấy thoải mái khi nói dối, vì họ biết rằng sẽ bị phạt vì những lỗi lầm đó. Dù là mắc sai lầm khi còn trẻ hay mắc lỗi nghiêm trọng khi trưởng thành, nhiều người đã chuyển sang nói dối và cố cãi để tránh bị phạt và gặp rắc rối.
2. Mong ước làm đầy
Nhiều người thường tự bịa ra một câu chuyện hay làm một thứ gì đó mà họ cho là đúng. Điều này thường là do họ cảm thấy tự ti về bản thân và cảm thấy sự thật về cuộc sống của họ không đủ tốt. Họ mong muốn tạo dựng một hình ảnh tốt hơn trong mắt người khác, và nói dối là một trong những cách để làm được điều đó.
3. Điều chỉnh các lựa chọn và hành vi của người khác
Việc nói dối thường được thúc đẩy bởi mong muốn người khác thực hiện một hành động hoặc không thực hiện một hành động nào đó, hoặc đưa ra quyết định có lợi cho người nói dối. Chúng ta thường thấy điều này xảy ra khi một công ty muốn nhân viên tuân theo một nhiệm vụ cụ thể mà không công khai, hoặc khi một chính trị gia muốn một nhóm bỏ phiếu cho ông ấy mà không có ý định thực hiện những gì mà ông ấy nói.
4. Bảo vệ người mà chúng ta quan tâm
Nhiều người sẽ nói dối một người trong gia đình, bạn thân hoặc đối tác để bảo vệ suy nghĩ của họ về những người khác. Nếu một người sợ rằng sự thật sẽ làm thay đổi cảm xúc của họ về một ai đó, họ thường sẽ tìm cách nói dối để ngăn không cho điều đó xảy ra. Mặc dù hậu quả không lớn hơn khi họ tìm ra sự thật, nhưng việc này vẫn có thể gây rối và ảnh hưởng đến mối quan hệ.
5. Nâng cao lòng tự trọng của bản thân
Nhiều người cảm thấy tự ti về bản thân và mức độ tự trọng của họ bị tổn thương, và họ có thể nói dối theo hai cách. Một là, họ có thể nói dối để xây dựng bản thân tốt hơn trong mắt người khác. Hai là, họ có thể nói dối về một ai đó để làm cho họ xấu hơn và người khác sẽ nghĩ tốt hơn về mình. Việc này có thể làm tăng lòng tự trọng của họ, mặc dù chỉ tạm thời.
6. Tránh bối rối, ngượng ngùng
Có nhiều trường hợp chúng ta nói dối để tránh bối rối và ngượng ngùng trong các tình huống xã hội. Nhiều người thường tưởng tượng ra những suy nghĩ tiêu cực mà người khác có thể nghĩ về họ, và điều này có thể khiến họ cảm thấy bất an. Việc nói dối và bịa ra một câu chuyện giúp họ che đậy những suy nghĩ tiêu cực và cảm thấy dễ chịu hơn.
7. Tránh làm tổn thương đến cảm xúc người khác
Việc nói dối để phục tùng cảm xúc của người khác cũng là một lý do khiến nhiều người nói dối. Họ không muốn làm tổn thương cảm xúc của người khác bằng sự thật, và không có lý do gì để làm tổn thương người khác. Do đó, kiểu nói dối này được đa số mọi người chấp nhận và coi là phiên bản “đúng hơn”.
8. Tránh gây xung đột
Một số người dùng lời nói dối không phải để có ý xấu, mà để tránh xung đột và tranh cãi. Họ không muốn xảy ra tranh cãi thêm, vì vậy nói dối là cách để xoa dịu và giải quyết tình huống. Tuy nhiên, học cách giao tiếp an toàn và cởi mở có thể giúp chúng ta tránh việc nói dối theo cách này.
9. Lo sợ bị từ chối
Mọi người có thể rất sợ những gì có thể xảy ra nếu họ nói ra sự thật. Họ có thể đã làm điều gì đó sai và sợ những hậu quả từ hành động đó. Do đó, họ nói dối để che đậy những gì họ đã làm. Thông qua lời nói dối, họ tạo ra một hình ảnh tốt hơn về cuộc sống của mình và hy vọng được chấp nhận và yêu thương.
10. Lo sợ mất điều quan trọng
Mọi người thường sợ mất công việc, một tình bạn quý giá hay một mối quan hệ tốt đẹp. Nếu tất cả được nói rõ ràng và đúng với những gì đã xảy ra, hậu quả có thể không tốt đẹp. Những điều trái ngược này khiến họ không dám nói sự thật từ đầu, nhưng sau khi nghe những lời nói dối, họ nhận ra rằng sự thật có thể làm mất những thứ mà họ đang có. Vì vậy, trong mọi trường hợp, chúng ta cần luôn nhớ phân biệt được giữa sự thật và lời nói dối.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của trung thực
Dù có những lý do tại sao mọi người thường hay nói dối, tốt nhất là chúng ta vẫn nên là người trung thực trong mọi tình huống. Trung thực là một giá trị quan trọng trong xây dựng và duy trì một mối quan hệ, cũng như là cách tốt nhất để kiến thiết cuộc sống của chúng ta. Chúng ta có thể tìm hiểu thêm về những vấn đề liên quan trong các bài viết sau:
- 6 lời nói dối phổ biến nhất trong hồ sơ xin việc
- 12 thói quen cuối tuần của những người thành công trên thế giới
- 20 thứ cần từ bỏ để hạnh phúc hơn trước thềm năm mới
Chúc bạn có những trải nghiệm thú vị và luôn đặt trung thực lên hàng đầu!
