Kiến thức cơ bản

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu và mở file ASAX trên Windows. Nếu bạn muốn tìm hiểu về file ASAX, cách nó hoạt động và tại sao nó quan trọng, hãy đọc tiếp.

File ASAX là gì?

File ASAX là một loại file ứng dụng máy chủ ASP.NET. File phổ biến nhất trong loại này là Global.asax, còn được gọi là file ứng dụng ASP.NET. File này được sử dụng để xử lý một số chức năng nhất định khi ứng dụng khởi động hoặc tắt. Mỗi ứng dụng web chỉ có thể có một file ASAX, và việc sử dụng nó hoàn toàn tùy chọn.

Dưới đây là một số thông tin cần biết về file ASAX:

Hình ảnh minh họa

Cách mở file ASAX

Bạn có thể sử dụng phần mềm Visual Studio của Microsoft để mở file ASAX. Tuy nhiên, vì file ASAX chỉ là file văn bản chứa mã nguồn, bạn cũng có thể sử dụng bất kỳ trình soạn thảo văn bản nào khác. Windows cung cấp trình soạn thảo văn bản Notepad tích hợp sẵn trong hệ điều hành, nhưng bạn cũng có thể sử dụng các trình soạn thảo văn bản của bên thứ ba như Notepad++ miễn phí.

Lưu ý rằng file ASAX không được thiết kế để xem hoặc mở trực tiếp trong trình duyệt web. Nếu bạn tải xuống một file ASAX và hy vọng nó chứa thông tin như tài liệu hoặc dữ liệu đã lưu, có thể trang web đã gặp lỗi và cung cấp file này thay vì thông tin bạn mong đợi.

Trong trường hợp này, bạn có thể đổi phần mở rộng của file từ .ASAX sang phần mở rộng tương ứng với loại file mà bạn mong đợi. Ví dụ, nếu bạn đang cố gắng tải xuống một bảng sao kê ngân hàng trong định dạng PDF nhưng lại nhận được một file ASAX, chỉ cần đổi tên file từ .ASAX thành .PDF để bạn có thể mở file đó trong trình đọc PDF như dự định.

Lưu ý: Thông thường, bạn không thể đơn giản thay đổi phần mở rộng của một file và mong rằng file mới sẽ hoạt động bình thường. Để làm được điều này, bạn sẽ cần sử dụng một công cụ chuyển đổi file. Tuy nhiên, trong trường hợp của file ASAX, vấn đề chủ yếu chỉ đến từ việc tên phần mở rộng của file không phù hợp, do đó việc thay đổi tên file thành phần mở rộng phù hợp sẽ có hiệu quả.

Thông tin thêm về file Global.asax

File Global.asax thường được đặt trong thư mục gốc của ứng dụng ASP.NET và không thể được tải xuống hoặc truy cập từ bất kỳ yêu cầu nào ngoại trừ những yêu cầu đến từ máy chủ. Điều này có nghĩa là mọi nỗ lực từ phía bên ngoài để truy cập hoặc tải xuống file Global.asax đều bị chặn theo mặc định.

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về cách sử dụng file Global.asax và cấu trúc của nó, bạn có thể tham khảo website DotNetCurry.com. Họ cung cấp thông tin chi tiết về việc sử dụng file Global.asax và cung cấp một file mẫu để bạn có thể xem cấu trúc của file đó. Một nguồn thông tin khác đáng tin cậy về mục đích của file Global.asax là thread Stack Overflow này.

Chuyển đổi file ASAX

File ASAX cần được duy trì trong định dạng gốc của nó, không nên chuyển đổi sang định dạng khác. Nếu bạn chuyển đổi file sang một định dạng khác, ứng dụng sẽ không thể nhận diện file và không thể sử dụng nó như thông thường.

Cuối cùng, hy vọng với những thông tin trên, bạn đã hiểu về file ASAX là gì, cách mở nó, cũng như tầm quan trọng của file này trong môi trường ASP.NET của bạn.

Bạn đã từng tự hỏi Internet hoạt động như thế nào không? Và trang web mà bạn truy cập hàng ngày hoạt động như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu về trang web phi tập trung và cách nó hoạt động.

Trang web phi tập trung là gì?

Trước khi ta bàn về trang web phi tập trung, hãy cùng nhau hiểu về cách hoạt động của trang web truyền thống. Trang web truyền thống được lưu trữ trên một máy chủ tập trung và truy cập thông qua một tên miền. Nếu máy chủ ngừng hoạt động, trang web sẽ không thể truy cập được.

Vậy trang web phi tập trung sẽ hoạt động như thế nào? Điểm khác biệt chính là nó không được lưu trữ trên một máy chủ duy nhất. Thay vào đó, dữ liệu của trang web được phân phối trên hàng nghìn máy tính trên toàn cầu. Điều này đảm bảo trang web vẫn có thể truy cập được ngay cả khi một số máy tính bị lỗi.

Cách hoạt động của trang web phi tập trung

Trang web phi tập trung khác với trang web truyền thống trong cách lưu trữ dữ liệu. Thay vì lưu trữ dữ liệu trên một máy chủ duy nhất, dữ liệu của trang web được chia thành từng bit và phân phối trên mạng máy tính.

Các trang web phi tập trung sử dụng các giao thức cho phép các máy tính kết nối và truyền dữ liệu cho nhau. Một ví dụ của giao thức như vậy là Interplanetary File System (IPFS), mà đã vay mượn cấu trúc công nghệ blockchain để đạt được tính hiệu quả và bảo mật dữ liệu tốt hơn.

Mỗi máy tính trong mạng phi tập trung hoạt động đồng thời như một khách hàng và máy chủ. Khi người dùng truy cập một trang web phi tập trung, dữ liệu sẽ được tải từ nhiều máy tính khác nhau. Cách tiếp cận này giảm thiểu tỷ lệ lỗi và đảm bảo rằng trang web vẫn có thể truy cập được.

Ưu điểm của trang web phi tập trung

Trang web phi tập trung mang lại nhiều lợi ích so với trang web truyền thống. Dưới đây là một số ưu điểm chính:

• Tăng cường bảo mật: Vì dữ liệu không được lưu trữ trên một máy chủ duy nhất, trang web phi tập trung khó bị tấn công mạng. Sự phân tán của dữ liệu khiến cho việc xâm nhập vào mạng trở nên khó khăn hơn.

• Chống kiểm duyệt: Trang web phi tập trung khó bị kiểm soát bởi một thực thể duy nhất hoặc máy chủ tập trung. Điều này gây khó khăn cho việc đóng cửa hoặc hạn chế truy cập vào nội dung của trang web.

• Phục hồi dữ liệu: Trang web phi tập trung có khả năng phục hồi tốt hơn khi gặp sự cố kỹ thuật. Dữ liệu được phân phối trên nhiều máy tính, đảm bảo rằng trang web vẫn có thể truy cập được ngay cả khi một số máy tính bị lỗi.

• Quyền riêng tư nâng cao: Người dùng trang web phi tập trung có quyền kiểm soát dữ liệu cá nhân của mình. Họ có thể quyết định chia sẻ thông tin gì và với ai. Điều này giảm nguy cơ dữ liệu cá nhân bị thu thập hoặc bị bán mà không có sự đồng ý từ người dùng.

Nhược điểm của trang web phi tập trung

Tuy trang web phi tập trung mang lại nhiều lợi thế, nhưng nó cũng đối mặt với những nhược điểm và thách thức riêng. Dưới đây là một số nhược điểm chính:

• Cơ sở người dùng hạn chế: Trang web phi tập trung thường có số lượng người dùng nhỏ hơn so với các nền tảng tập trung phổ biến. Điều này có thể hạn chế phạm vi tiếp cận và ảnh hưởng của nội dung và ứng dụng được lưu trữ trên mạng phi tập trung.

• Trải nghiệm người dùng: Trải nghiệm người dùng trên trang web phi tập trung thường kém tinh tế và thân thiện hơn so với trang web tập trung. Điều này có thể bao gồm vấn đề về thiết kế giao diện, tốc độ và khả năng tương thích với các công nghệ web hiện có.

• Thiếu kiểm duyệt nội dung: Trang web phi tập trung có thể gặp khó khăn trong việc kiểm duyệt nội dung và kiểm soát chất lượng. Vì không có một thực thể duy nhất kiểm soát, trang web phi tập trung có thể host nội dung bất hợp pháp hoặc có hại mà không có cơ chế để loại bỏ nhanh chóng.

Mặc dù có những thách thức này, việc phát triển trang web phi tập trung vẫn đang diễn ra và những vấn đề này sẽ được giải quyết theo thời gian.

Ví dụ về trang web phi tập trung

Dưới đây là một số ví dụ về trang web phi tập trung thực tế:

1. PeerPad

PeerPad là một nền tảng trực tuyến cho phép người dùng tạo, cộng tác và xuất tài liệu Markdown trực tiếp trong trình duyệt. Giống như Google Docs, PeerPad cho phép người dùng sử dụng ngôn ngữ Markdown mà không cần cài đặt phần mềm chuyên dụng.

2. Snapshot

Snapshot là một nền tảng phi tập trung cho phép vote cho các dự án Web3, DAO và cộng đồng trực tuyến. Nền tảng này sử dụng “off-chain voting” để lưu trữ vote của người dùng một cách an toàn trên IPFS, thay vì làm tắc nghẽn các blockchain với dữ liệu voting.

3. Killcord

Killcord là một trang web chống kiểm duyệt cho phép tạo ra các switch để giải mã dữ liệu một cách an toàn. Dự án này dựa trên Ethereum và IPFS. Chủ sở hữu của dự án Killcord giữ khóa bí mật và sử dụng smart contract để giải mã dữ liệu khi cần thiết.

Đó chỉ là một số ví dụ nhỏ về những trang web phi tập trung đang tồn tại. Tuy nhiên, việc tìm kiếm những trang web này có thể là một thách thức, do có nhu cầu về một công cụ tìm kiếm phức tạp như Google cho các trang web phi tập trung.

Kết luận

Trang web phi tập trung đang trở thành một xu hướng và mang đến nhiều lợi ích cho người dùng. Tuy nhiên, việc áp dụng và phát triển trang web phi tập trung cũng đối mặt với những thách thức riêng. Với sự phát triển và tiếp tục nghiên cứu, chúng ta có thể mong đợi thấy trang web phi tập trung trở nên phổ biến hơn trong tương lai.

Vào ngày 12 tháng 9 năm 2023, ConsenSys Software Inc. đã ra mắt MetaMask Snaps, một công cụ mới giúp nhà phát triển và người dùng MetaMask tùy chỉnh và nâng cao trải nghiệm Web3 của họ. Vậy MetaMask Snaps là gì và nó hoạt động như thế nào?

MetaMask Snaps: Nâng Cao Tính Linh Hoạt

MetaMask Snaps được đưa ra bởi người đồng sáng lập MetaMask là Dan Finlay, nhằm tạo ra “hệ thống mới trong ví” cho phép người dùng tương tác với các ứng dụng phi tập trung (DApps) trên nhiều blockchain khác nhau. Điều đáng chú ý là bạn không chỉ dựa vào các tính năng và chức năng của MetaMask mà giờ đây bạn có thể nhập các công cụ và hoạt động bổ sung (Snaps) do các nhà phát triển độc lập thiết kế vào ví tiền điện tử MetaMask của mình.

Ví dụ, nếu bạn muốn sử dụng Wallet Guard bên ngoài MetaMask Wallet, thay vì phải cài đặt ứng dụng hoặc tiện ích mở rộng trình duyệt Wallet Guard, bạn có thể sử dụng Wallet Guard Snap để kết nối với MetaMask Wallet và thuận tiện nhận thông tin chi tiết về giao dịch cũng như cảnh báo bảo mật trong giao diện người dùng MetaMask.

MetaMask Snaps: Cầu Nối Giữa Blockchain

MetaMask Snaps đóng vai trò là cầu nối giữa MetaMask Wallet của bạn và các DApp trên các blockchain khác. Những cầu nối này, hay chính xác hơn là các framework, cho phép nhà phát triển độc lập tạo và tích hợp các plugin giúp mở rộng khả năng của MetaMask, đồng thời cung cấp cho bạn nhiều tùy chọn và tính linh hoạt hơn.

Với MetaMask Snaps, bạn có thể truy cập nhiều blockchain, DApps, token, nhà cung cấp bảo mật giao dịch, hệ thống thông báo và thậm chí cả giao diện người dùng mới.

Cách Cài Đặt MetaMask Snaps

Ngay cả khi bạn không tạo Snaps mới, bạn vẫn có thể chọn và cài đặt những Snaps có sẵn trong thư mục dựa trên nhu cầu của mình. Tương tự như việc cài đặt plugin, MetaMask Snaps phải được cài đặt và có thể được bật hoặc tắt. Dưới đây là cách cài đặt MetaMask Snap:

1. Cài đặt tiện ích mở rộng MetaMask v11.0 và tạo hoặc nhập vào ví hiện có của bạn. MetaMask Snaps chỉ khả dụng trong tiện ích mở rộng của trình duyệt.

2. Truy cập vào MetaMask Snaps Directory.

3. Chọn Snap bạn muốn và nhấp vào “Add to MetaMask”.

4. Đọc thông báo cài đặt của bên thứ ba và chấp nhận các điều khoản.

5. Nhấp vào “Connect” để kết nối Snap với MetaMask.

6. Cấp quyền cho Snap và nhấp vào “Install”.

Rất đơn giản!

4 Lợi Ích Chính Của MetaMask Snaps

MetaMask Snaps mang lại nhiều lợi ích cho cả nhà phát triển và người dùng hàng ngày.

1. Tương Tác Với Các Blockchain Không Phải EVM

Trước đây, MetaMask chỉ hỗ trợ các mạng và Ethereum Virtual Machine (EVM). Với MetaMask Snaps, bạn có thể kết nối và tương tác với các mạng không tương thích EVM như Bitcoin và Solana. Ví dụ, Zion Snap cho phép bạn quản lý Bitcoin trực tiếp trong MetaMask Wallet mà không cần gói token. Điều tương tự cũng áp dụng cho Solana Snap. Với MetaMask Snaps, bạn có thể kết nối và truy cập nhiều mạng blockchain từ MetaMask Wallet của mình.

2. Tính Năng Thông Báo Mới

Bên cạnh khả năng tương tác, bạn có thể nhận được thông báo tức thì trong MetaMask Wallet của bạn. Snaps sử dụng API ví và tích hợp thông báo theo thời gian thực từ giao thức DApp hoặc blockchain được kết nối. Bạn có thể nhận các thông tin cập nhật, thông báo về giá, biểu đồ truy cập hoặc tin nhắn trong giao diện người dùng MetaMask.

3. Phân Tích Và Hiểu Biết Về Giao Dịch

Một số Snaps có thể phân tích các giao dịch của bạn trước khi gửi chúng để đảm bảo bạn không mất tiền. Bằng cách đánh giá địa chỉ nhận (hợp đồng), Snap có thể xác định xem địa chỉ đó an toàn hay độc hại, cảnh báo bạn về các cuộc tấn công phishing tiềm ẩn hoặc dự đoán sự thành công của giao dịch. Bạn có thể xác định xem Snap có cung cấp công cụ phân tích giao dịch và thông tin chuyên sâu hay không thông qua quyền bạn cấp trong quá trình cài đặt.

4. Nâng Cao Chức Năng Ví Cốt Lõi

Với MetaMask Snaps, bạn có thể truy cập các tính năng bổ sung như bảo vệ quyền riêng tư và khả năng gửi và nhận tin nhắn trực tiếp trong MetaMask Wallet của bạn. Bạn có thể tùy chỉnh và cải thiện ví của mình bằng cách cài đặt những tính năng mà bạn cần. Ngoài ra, nhà phát triển cũng có thể tạo và phân phối Snaps một cách liền mạch mà không cần sự phê duyệt từ MetaMask. Điều này sẽ giúp mở rộng chức năng của MetaMask Wallet.

3 MetaMask Snaps Phổ Biến

Hiện đã có sẵn một số MetaMask Snaps để bạn cài đặt và sử dụng.

1. Solflare Wallet

Solflare Wallet Snap cho phép bạn tương tác với Solana, mạng không phải EVM, trực tiếp trong MetaMask Wallet. Bạn có thể lưu trữ token, truy cập ứng dụng và quản lý tài khoản của mình.

2. Push V1

Push Snap cho phép bạn nhận thông báo tức thì từ các kênh bạn đăng ký trong MetaMask Wallet. Bạn chỉ cần cài đặt Snap, đăng ký các kênh yêu thích và kết nối địa chỉ ví của mình là bạn đã sẵn sàng nhận thông báo về tất cả các sự kiện Web3 có liên quan.

3. Blockfence

Với Blockfence Snap, bạn có thể đánh giá các giao dịch của mình trước khi gửi chúng. Bạn cũng có thể đánh giá các DApp bạn sử dụng, smart contract mà bạn tương tác, các token bạn nắm giữ và nhiều hơn nữa…

Dễ dàng và tiện lợi, đó là những gì MetaMask Snaps mang lại cho bạn!

Công nghệ Bluetooth đã đi được một chặng đường dài kể từ khi ra mắt vào những năm 90. Hồi đó nó chủ yếu được sử dụng cho tai nghe không dây và truyền file giữa các thiết bị. Nhưng Bluetooth đã phát triển hơn nhiều trong vài thập kỷ qua.

Ngày nay, Bluetooth cung cấp năng lượng cho mọi thứ, từ loa và bàn phím không dây cho đến thiết bị đeo và beacon. Và bây giờ, có một sản phẩm mới xuất hiện – Bluetooth Auracast.

Bluetooth Auracast là gì?

Bluetooth Auracast là một phần khả năng phát âm thanh thú vị của tiêu chuẩn Bluetooth LE Audio. Với Auracast, một nguồn âm thanh duy nhất có thể truyền tải tới số lượng người nghe không giới hạn cùng một lúc. Điều này mở ra tất cả các loại trải nghiệm âm thanh không dây thú vị.

Một số tính năng và khả năng chính của Bluetooth Auracast bao gồm:

1. Chia sẻ âm thanh: Bạn có thể chia sẻ âm thanh từ điện thoại thông minh, máy tính bảng, PC hoặc thiết bị khác với nhiều người nghe cùng một lúc. Mọi người đều có thể nghe bằng headphone hoặc tai nghe nhét tai, cho phép bạn cùng nhau thưởng thức âm nhạc, video hoặc âm thanh khác. Không còn phải tụ tập quanh một chiếc loa duy nhất.
2. Phát sóng công cộng: Auracast cho phép phát sóng âm thanh công cộng tới bất kỳ ai trong phạm vi phủ sóng bằng bộ thu tương thích. Ví dụ, sử dụng tai nghe, bạn có thể điều chỉnh âm thanh từ TV ở không gian công cộng như quán bar, sân bay và phòng tập thể dục.
3. Hỗ trợ nghe: Auracast có thể giúp những người khiếm thính khắc phục tiếng ồn xung quanh ở khu vực công cộng bằng cách truyền trực tiếp đến máy trợ thính hoặc thiết bị thu của họ. Nó cũng có thể cung cấp các chương trình phát sóng đa ngôn ngữ ở các địa điểm như rạp hát và trung tâm hội nghị.
4. Người nghe không giới hạn: Không có giới hạn về số lượng thiết bị có thể nhận luồng âm thanh Auracast, không giống như ghép nối Bluetooth truyền thống, là ghép nối một-một. Giới hạn duy nhất là phạm vi của thiết bị phát.
5. Âm thanh chất lượng CD: Auracast có thể phát âm thanh ở chất lượng CD không nén thay vì dựa vào tính năng nén âm thanh Bluetooth lossy như SBC hoặc AAC. Điều này cho phép âm thanh không dây có độ trung thực cao.
6. Chương trình phát sóng được mã hóa: Các luồng Auracast có thể được mã hóa bằng mật khẩu để nghe riêng tư, do đó chỉ những người nghe dự định mới có thể theo dõi. Các chương trình phát sóng công khai có thể được mở cho bất kỳ ai ở gần.
7. Độ trễ thấp: Bluetooth LE Audio giảm độ trễ đáng kể so với Bluetooth cổ điển, giúp chơi game, xem video hoặc theo dõi nhạc trực tiếp tốt hơn nhiều.
8. Tuổi thọ pin dài hơn: LE Audio tiết kiệm năng lượng hơn nhiều, giảm mức tiêu thụ điện năng cho các thiết bị phát và thu.
9. Nhận bản dịch: Một số nơi có thể phát nhiều bản nhạc bằng Auracast. Vì vậy, bạn có thể nghe bản dịch thời gian thực của các thông báo, video, v.v… bằng tai nghe, điều này cực kỳ tiện lợi khi đi du lịch nước ngoài.

Auracast đưa âm thanh Bluetooth vào một kỷ nguyên mới và mở ra những trường hợp sử dụng mới thú vị.

Bluetooth Auracast hoạt động như thế nào?

Cốt lõi của Auracast là khả năng một thiết bị phát duy nhất có thể phát âm thanh đến số lượng thiết bị thu không giới hạn cùng một lúc. Điều này được thực hiện bằng cách sử dụng Bluetooth LE Audio, một phần của thông số kỹ thuật Bluetooth 5.2.

Với Bluetooth cổ điển, việc truyền âm thanh hoạt động trên cơ sở một-một. Điện thoại kết nối với loa, tai nghe kết nối với điện thoại, v.v… Nhưng Auracast tạo ra một “bong bóng” âm thanh trong đó các bộ thu tương thích trong phạm vi có thể bắt được chương trình phát sóng.

Thiết bị phát truyền âm thanh qua Bluetooth LE ở định dạng không nén, cung cấp âm thanh không dây chất lượng CD. Nó sử dụng sơ đồ mã hóa âm thanh tiên tiến có tên LC3plus, mang lại độ trung thực cao đồng thời giảm thiểu độ trễ và mức tiêu thụ điện năng.

Sau đó, người nhận sẽ quét các stream Auracast có sẵn. Các stream có thể được mở cho bất kỳ ai truy cập hoặc mã hóa bằng mật khẩu để nghe riêng tư. Khi thiết bị thu phát hiện và tìm thấy stream, nó sẽ giải mã âm thanh theo thời gian thực và phát qua tai nghe hoặc loa.

Tất cả điều này diễn ra liền mạch mà không cần phải ghép nối từng người nghe theo cách thủ công. Từ góc nhìn của người dùng, nó đơn giản như việc nhấn Play trên thiết bị phát và đeo tai nghe vào. Tai nghe sẽ tự động đồng bộ và bắt đầu nhận chương trình phát sóng.

Nhiều stream Auracast có thể tồn tại trong cùng một khu vực trên các “kênh” khác nhau mà không bị ảnh hưởng. Người nghe chỉ cần điều chỉnh theo bất kỳ stream nào họ muốn. Phạm vi của thiết bị phát phần lớn phụ thuộc vào loại công suất phát sóng của nó. Công suất thấp hơn cho phạm vi truyền ngắn hơn tới hơn 9m, trong khi các loại công suất cao hơn có thể truyền tải lên tới ~275m.

Ưu điểm chính của Auracast là nó có tính chất hai chiều. Thông tin chảy theo cả hai chiều giữa thiết bị phát và thu. Điều này cho phép các tính năng hữu ích:

• Điều khiển âm lượng: Thiết bị thu có thể điều khiển âm lượng độc lập với nguồn.
• Thông tin bản nhạc: Tiêu đề bài hát và dữ liệu khác xuất hiện trên thiết bị thu.
• Tắt tiếng nhóm: Thiết bị phát có thể tắt tiếng từ xa tất cả các thiết bị thu cùng một lúc.

Để nghe riêng tư, các stream Auracast có thể được mã hóa bằng key 128 bit thông qua mã hóa AES, giống như những gì Bluetooth Classic sử dụng. Điều này ngăn chặn việc nghe trái phép các stream công khai không được mã hóa.

Tóm lại, hai thành phần chính kích hoạt Auracast là codec âm thanh LC3plus và cấu hình âm thanh phát sóng trong ngăn xếp giao thức Bluetooth LE. Những điều này cho phép phát trực tuyến nhiều người nghe chất lượng cao, độ trễ thấp.

Thiết bị nào chạy Bluetooth Auracast?

Bất kỳ thiết bị nào được trang bị radio Bluetooth LE Audio và tích hợp phần mềm thích hợp đều có thể truyền hoặc nhận các chương trình phát sóng Auracast. Tính đến thời điểm viết bài, hỗ trợ thiết bị Auracast vẫn còn hạn chế nhưng đang phát triển nhanh chóng.

Thiết bị phát:

• TV Samsung: Neo QLED 8K, TV microLED 2023 – được kích hoạt thông qua bản cập nhật phần mềm.
• Máy tính bảng: Samsung Galaxy Tab S8
• Điện thoại thông minh: Samsung Galaxy S23, Google Pixel 7, Samsung Galaxy Z Fold 4, OnePlus 10T
• Máy tính xách tay: Dell XPS 13 Plus

Thiết bị nhận:

• Earfun Air Pro 3
• OnePlus Buds Pro 2
• Technics EAH-AZ60
• Samsung Galaxy Buds 2 Pro
• 1More ComfoBuds Mini
• Máy trợ thính (VOCE của Nexum)
• Loa hoặc tai nghe Bluetooth 5.2 có hỗ trợ Auracast

Mặc dù số lượng lựa chọn vẫn còn ít nhưng chúng ta đang trên đà chứng kiến sự bùng nổ lớn về các thiết bị tương thích với Auracast. Bất kỳ sản phẩm nào có Bluetooth 5.2 đều có thể hỗ trợ nó với bản cập nhật phần mềm thích hợp. Theo mặc định, tất cả các thiết bị sắp ra mắt có Bluetooth 5.3 trở lên sẽ bao gồm LE Audio/Auracast.

Vì vậy, nếu bạn đang muốn mua các sản phẩm có sẵn Auracast ngay bây giờ, hãy tập trung vào các tính năng chính sau:

Thiết bị phát:

• Bluetooth 5.2/5.3
• Hỗ trợ âm thanh LE

Thiết bị nhận:

• Bluetooth 5.2/5.3
• Hỗ trợ âm thanh LE
• Thiết bị cụ thể đề cập đến hỗ trợ Auracast

Hy vọng sẽ có nhiều thiết bị hơn hỗ trợ Auracast trong tương lai rất gần.

Khi giao tiếp với bất kỳ dân công nghệ, đọc trên các diễn đàn hay đơn giản là khi cài, sử dụng một phần mềm, kết nối thiết bị ngoại vi (như máy in, điện thoại, USB,…) bạn thường được yêu cầu/hướng dẫn cập nhật driver trên máy tính.

Nhưng thực chất driver là gì? Tại sao gần như có lỗi gì với phần mềm mọi người đều gợi ý bạn cập nhật driver, có vấn đề về phần cứng cũng hỏi đã cập nhật driver chưa? Việc cập nhật driver có thực sự cần thiết và bắt buộc phải làm thường xuyên hay không?

Bài viết dưới đây Quản Trị Mạng sẽ giúp bạn hiểu hơn driver, vai trò của driver trên máy tính, cũng như thời điểm cần thiết để cập nhật driver cho hệ thống.

Ở đây, chúng tôi tập trung giải thích cho những người dùng mới, thuật ngữ driver còn khá xa lạ với họ. Bên cạnh đó cũng đưa ra những lời khuyên hữu ích cho những người có kinh nghiệm để “chăm sóc” hệ thống của mình tốt hơn.

1. Driver là gì?

Driver là “cầu nối” giữa phần cứng và phần mềm, cho phép các chương trình máy tính, hệ điều hành và các ứng dụng khác tương tác với một thiết bị phần cứng. Ví dụ, một chiếc máy tính đơn thuần không thể biết cách làm thể nào để sử dụng toàn bộ tính năng của card video – nó cần một driver để làm điều đó. Tóm lại, driver giúp các chương trình và phần cứng giao tiếp được với nhau để cùng thực hiện nhiệm vụ nào đó.

Cũng như các chương trình máy tính cần có các bản cập nhật và gói dịch vụ để sửa lỗi, bổ sung thêm tính năng mới… driver cần được cập nhật thường xuyên.

2. Những thiết bị nào cần driver?

Đầu đọc thẻ cần driver để hoạt động

Các thiết bị phần cứng mà hệ điều hành không xác định hoặc có các tính năng mà hệ điều hành không xác định được đều yêu cầu driver. Dưới đây là danh sách các thiết bị phần cứng và thiết bị ngoại vi yêu cầu driver:

• Đầu đọc thẻ
• Tay cầm chơi game
• Modem
• Chipset bo mạch chủ
• Card mạng
• Máy in
• Máy scan
• Card âm thanh
• Ổ băng
• Thiết bị USB
• Card video

3. Những thiết bị nào có thể không cần driver?

CPU có thể hoạt động mà không cần driver

Hệ điều hành ngày nay có rất nhiều driver chung cho phép phần cứng hoạt động ở mức cơ bản mà không cần đến driver hoặc phần mềm. Tuy nhiên, nếu thiết bị đó có các tính năng không xác định với hệ điều hành, nó sẽ không hoạt động khi không có driver.

Ví dụ: bạn có thể cắm bất kỳ bàn phím nào vào máy tính và nó sẽ hoạt động. Tuy nhiên, nếu bàn phím đó có bất kỳ phím hoặc tính năng đặc biệt nào, chúng sẽ không hoạt động cho đến khi các driver được cài đặt.

Những thiết bị có thể không cần driver là:

• CPU
• Ổ đĩa
• Quạt làm mát
• Ổ cứng
• Tản nhiệt
• Joystick
• Bàn phím
• Chuột
• Màn hình
• Nguồn
• RAM
• Loa
• Thumb drive
• UPS

Ghi chú:

Driver chung của hệ điều hành có thể không được cập nhật thường xuyên như driver từ nhà sản xuất phần cứng hoặc nhà sản xuất máy tính.

4. Điều gì xảy ra nếu driver không được cài đặt?

Nếu driver thích hợp không được cài đặt, thiết bị có thể không hoạt động bình thường. Trong một số trường hợp, thiết bị có thể hoạt động, nhưng không phải với tất cả các tính năng. Ví dụ, chuột máy tính thường hoạt động mà không cần driver, nhưng nếu nó có nhiều nút hơn chuột truyền thống, những nút phụ đó sẽ không hoạt động cho đến khi driver được cài đặt.

Đối với người dùng Microsoft Windows, driver bị thiếu có thể gây ra xung đột driver hoặc lỗi được hiển thị trong Device Manager. Nếu gặp sự cố hoặc xung đột với driver, nhà sản xuất máy tính hoặc nhà sản xuất phần cứng sẽ phát hành bản cập nhật driver để khắc phục sự cố. Nếu có sẵn các driver được cập nhật, các driver đó cần được cài đặt để thay thế code driver hiện có.

5. Có nên cài đặt driver tùy chỉnh?

Driver tùy chỉnh giúp bạn tận dụng tối đa thiết bị

Ngày nay, cả Windows và Mac OS đều có hỗ trợ driver toàn diện. Hầu hết các thiết bị sẽ hoạt động ngay sau khi bạn gắn vào máy tính. Chức năng Plug-and-Play này rất tiện lợi khi thêm các thiết bị ngoại vi.

Tuy nhiên, nếu muốn khai thác tối đa thiết bị của mình, bạn nên tải các driver hỗ trợ từng phần cứng cụ thể. Đó là bởi vì các driver tùy chỉnh này cho phép bạn tận dụng những tính năng chính xác của model đó.

Các tính năng có thể bao gồm:

• Các chế độ âm thanh khác nhau cho card âm thanh.
• Nâng cao khả năng tương thích cho card đồ họa.
• Điều khiển thủ công cho webcam.
• Điều khiển ánh sáng RGB cho các thiết bị được trang bị RGB.

6. Tại sao cần cập nhật driver thường xuyên?

Trước đây, bạn không cần cập nhật máy tính hoặc phần cứng của máy tính. Mặc dù điều này nghe có vẻ thuận tiện, nhưng nó thực sự tạo ra nhiều vấn đề hơn và có thể khiến máy tính của bạn gặp các vấn đề bảo mật. Có một số lý do quan trọng để cập nhật driver.

Luôn đồng bộ với các bản cập nhật hệ điều hành

Driver cần luôn đồng bộ với các bản cập nhật hệ điều hành

Khi bạn cập nhật hệ điều hành của mình, các driver ngoại vi cũ có thể không còn tương thích hoàn toàn. Điều đó có nghĩa là phần cứng của bạn sẽ không hoạt động như bạn mong đợi hoặc thậm chí có thể ngừng hoạt động hoàn toàn. Các bản cập nhật driver đảm bảo rằng những thiết bị ngoại vi đó hoạt động hoàn hảo với bản vá mới nhất của hệ điều hành.

Đảm bảo khả năng tương thích với phần mềm mới

Cập nhật driver cũng có thể cho phép hệ điều hành tận dụng lợi thế của phần mềm mới, mở ra tiềm năng của phần cứng. Bản cập nhật driver có thể tối ưu hóa phần cứng cho các ứng dụng mới, như những phiên bản mới hơn của Adobe Photoshop hoặc các game mới phổ biến.

Sửa lỗi

Khi các thiết bị ngoại vi trở nên phổ biến, nhiều người dùng thử chúng trên những hệ thống khác nhau. Điều này có thể giúp tiết lộ các vấn đề chưa được phát hiện trước đó. Các nhà phát triển và nhà sản xuất thường phát hành những driver được cập nhật để giải quyết những vấn đề này. Các bản cập nhật đảm bảo bạn có được trải nghiệm tốt nhất có thể.

Mang lại khả năng bảo mật tốt hơn

Driver được cập nhật mang lại khả năng bảo mật tốt hơn

Lý do quan trọng nhất bạn nên cập nhật driver của mình là để bảo mật thiết bị. Đó là bởi vì tin tặc và tội phạm mạng có thể tìm thấy điểm yếu trong driver cũ và khai thác chúng.

Một số driver giao tiếp trực tiếp với kernel máy tính. Một lỗ hổng trong phần mềm có thể cho phép truy cập trực tiếp vào hệ điều hành, giúp các chương trình không mong muốn chiếm quyền điều khiển hệ thống của bạn.

7. Khi nào cần cập nhật driver cho hệ thống?

Quy tắc:Không sửa chữa những gì không bị hỏng.

Nếu gặp phải vấn đề nào đó với thiết bị của mình, trước tiên bạn nên nghĩ tới việc nâng cấp các driver cho nó. Nếu muốn cải thiện tốc độ, hãy cập nhật driver lên phiên bản mới nhất không những giúp tăng tốc đáng kể mà còn làm giảm chi phí nâng cấp máy tính. Nếu bạn đang nâng cấp từ một phiên bản của driver lên phiên bản khác, có thể chỉ bao gồm những bản cập nhật sửa lỗi cho các tình huống cụ thể, và một số có thể giúp tăng hiệu suất. Tuy nhiên cũng có nguy cơ gây sự cố cho phần nào đó, vì vậy nếu tất cả mọi thứ trên máy tính của bạn vẫn hoạt động ổn định, có thể bỏ qua các bản cập nhật driver cho hầu hết thành phần.

Tất nhiên cũng có một ngoại lệ đáng chú ý cho quy tắc này. Nếu bạn cố gắng để thêm vào từng bit nhỏ nhất cho hiệu suất, cần đảm bảo rằng các driver cho card video được cập nhật bằng cách sử dụng trình điều khiển của nhà sản xuất. Và bạn có thể muốn nâng cấp chipset của mình, hệ thống mạng và card âm thanh cho thật tốt… Việc chuyển đổi từ các driver được xây dựng trong Windows bởi driver card màn hình chính thức của NVidia hay ATI/AMD sẽ đem đến sự khác biệt rất lớn về tốc độ làm việc và giữ cho chúng luôn được cập nhật thường xuyên.

8. Chúng ta có nên cập nhật driver?

Quy tắc: Sử dụng driver đúng đắn, chứ không chỉ là một cái gì đó mới nhất.

Khi mua một chiếc PC mới hoàn toàn hoặc cài lại Windows trên PC cũ hay đang muốn xây dựng cấu hình PC, bạn cần đảm bảo rằng các trình điều khiển sử dụng phải thật chính xác. Cần giữ cho các trình điều khiển cụ thể được cập nhật bản mới nhất trong mọi thời điểm. Chẳng hạn, các driver của card video bao gồm trong Windows hiếm khi được tích hợp đầy đủ toàn bộ tính năng như những trình điều khiển mà bạn có thể tải về từ NVidia hoặc AMD/ATI và chắc chắn rằng chúng không có tác dụng cải thiện tốc độ như nhau.

Tóm lại, dù bạn muốn làm gì, tốt nhất là không sử dụng một số phần mềm cập nhật trình điểu khiển trong khi bạn có thể tự chọn chúng một cách dễ dàng.

Tắt các Shelf PC

Nếu bạn đang chạy một PC off-the-shelf hoặc laptop và không nạp lại Windows theo cách thủ công, rất có thể hầu hết các trình điều khiển mà bạn đang sử dụng được nhà sản xuất chấp thuận. Điều này bao gồm: chipset, bo mạch chủ, card âm thanh, và những thứ khác. Ngoài ra còn có một khả năng rất tốt nữa là bạn có chung một số card video onboard.

Cách tốt nhất để nâng cấp driver cho card video là vào thẳng trang web của nhà sản xuất.

Một lần nữa, nếu mọi thứ chỉ làm việc tốt trên máy tính của bạn, hãy để lại các driver này.

Cài đặt mới Windows/xây dựng PC cho riêng cho mình/game thủ

Nếu muốn xây dựng một hệ thống PC cho mình hoặc tải một phiên bản mới của Windows, hiện tại bạn đang sử dụng các driver được Microsoft chấp thuận trong Windows, đó không phải là sự lựa chọn luôn nhanh nhất, đặc biệt khi có một card video. Sau đây là kịch bản quan trọng mà bạn sẽ muốn cập nhật các driver:

Video Card: Sự khác biệt về tốc độ giữa driver dùng chung trong Windows so với bản chính thức của các hãng như NVidia hoặc ATI/AMD sẽ làm bạn ngạc nhiên. Ngay cả khi chúng ta không phải là game thủ, hãy chắc chắn bạn đang có các trình điều khiển thực sự.

Motherboard/Chipset: hãy đảm bảo rằng bạn đi tới chính xác trang web của nhà sản xuất và tải về các driver chipset của họ. Nếu mua một chiếc PC mới, hãy vào website của nhà sản xuất bo mạch chủ. Mỗi trình cài đặt đều khác nhau, nhưng nói chung, bạn chỉ có thể chạy trình điều khiển được tải về.

Sound Card: Các driver bản địa của Windows không bao gồm tất cả các tính năng phụ trợ cho âm thanh như giả lập âm thành vòm chẳng hạn. Nếu mua PC mới, hãy vào trang web của họ, còn xây dựng PC thì vào website của nhà sản xuất motherboard để tìm driver cho âm thanh onboard hoặc card âm thanh rời.

Card mạng: hầu hết mọi người sử dụng card onboard – đó là một phần của bo mạch chủ, và bạn có thể sử dụng trình điều khiển từ đó. Nếu dùng card mạng rời bạn cần vào trang chủ của nhà sản xuất để tải về driver phù hợp.

Nếu là một game thủ, bạn có thể muốn chắc chắn rằng card video của mình luôn được cập nhật các driver mới nhất.

9. Kiểm tra phiên bản driver của bạn

Khi gặp vấn đề về thiết bị phần cứng nào đó, việc làm hữu ích lúc này là kiểm tra xem phiên bản của driver hệ thống mà chúng ta đang sử dụng. Đặc biệt nếu đang theo dõi các bài viết trên diễn đàn hay thông tin về cách fix lỗi/cập nhật cho driver cụ thể.

Tham khảo: Các bước cơ bản, đơn giản nhất quả đất để cập nhật, update driver cho chiếc VGA – card màn hình trên máy tính.

Để kiểm tra phiên bản của driver, chỉ cần nhấn chuột phải vào Computer > Manage > Device Manager. Nhìn trong danh sách các driver hiện ra, bạn kích chuột phải vào từng phần và chọn Properties. Thông tin về phiên bản hiện tại sẽ hiển thị tại tab Driver. Tại đây bạn có thể tiến hành cập nhật, quay trở lại, vô hiệu hóa hoặc gỡ cài đặt một driver. Sẽ rất tiện dụng khi muốn nâng cấp hay đưa ra một vấn đề.

10. Cập nhật driver một cách an toàn

Nếu bạn gặp sự cố với thiết bị cụ thể, có thể nhanh chóng nâng cấp lên phiên bản mởi hơn bằng cách mở Device Manager, kích chuột phải vào thiết bị và chọn Update Driver Software.

Một pop up xuất hiện với 2 lựa chọn: Windows Update tự động tìm kiếm hoặc trong máy (khi đã tải về driver mới nhất). Bạn có thể dùng tùy chọn thứ hai để cài đặt thủ công các driver.

Nếu để Windows tự động cập nhật, nó sẽ cài đặt ngay lập tức và yêu cầu bạn khởi động lại hệ thống. Nếu sự cố được khắc phục thì chúng ta có thể tiếp tục sử dụng, ngược lại có thể trở lại phiên bản cũ bằng nút Roll Back Driver.

11. Cập nhật driver của nhà sản xuất

Đối với hầu hết các bộ phận, khi bạn tải về trình điều khiển từ một nơi nào đó như NVidia hay AMD/ATI, chúng sẽ có toàn bộ hướng dẫn cài đặt tích hợp khi tải về. Vì vậy chúng ta chỉ cần chạy để nâng cấp driver lên bản mới nhất. Nếu vô tình tìm thấy trình điều khiển nào đó ở dạng file zip, bạn có thể sử dụng màn hình cài đặt ở trên và chọn tùy chọn Browse. Điều này sẽ hiển thị một cửa sổ như hình bên dưới, nơi bạn có thể chỉ định thư mục vừa giải nén các trình điều khiển.

12. Kết luận

Mặc dù việc nâng cấp driver luôn là việc làm tốt để cải thiện hiệu suất làm việc của các thiết bị cũng như sự ổn định của hệ thống, nhưng nếu máy tính của bạn đang hoạt động rất ổn định thì không nhất thiết phải làm điều này. Lời khuyên cho tất cả chúng ta là nên sử dụng các driver cụ thể cho từng thiết bị do nhà sản xuất phát hành để tận dụng toàn bộ tính năng, sức mạnh tối ưu nhất.

• CPU là gì?
• WMI Provider Host là gì (WmiPrvSE.exe) và tại sao nó lại sử dụng quá nhiều CPU?
• Firmware là gì? Firmware khác Software như thế nào?
• Tìm hiểu về keylogger là gì?
• Cookie là gì? Cookie làm việc như thế nào?
• Tìm hiểu về DNS, DNS Lookup là gì?

CMOS (viết tắt của Complementary Metal-Oxide-Semiconductor – tạm dịch là Bán dẫn kim loại ô-xít bù) là thuật ngữ để chỉ một lượng nhỏ bộ nhớ trên bảng mạch máy tính, lưu trữ trong BIOS. Một số thiết lập cài đặt BIOS này có thời gian, ngày tháng trên hệ thống cũng như các thiết lập phần cứng.

Chủ yếu ta nghe nói đến CMOS qua hoạt động Clear CMOS (hay reset BIOS), tức là đưa các thiết lập BIOS về trạng thái mặc định. Việc này rất đơn giản và thường được dùng để giải quyết nhiều lỗi máy tính.

Lưu ý: Cảm biến CMOS lại khác, nó được các camera kỹ thuật số sử dụng để chuyển đổi hình ảnh sang dạng dữ liệu kỹ thuật số.

Các tên khác của CMOS

CMOS còn được gọi là Real-Time Clock (RTC), CMOS RAM, Non-Volatile RAM (NVRAM – RAM điện tĩnh), bộ nhớ Non-Volatile BIOS hoặc Complamentary-Symmetry Metal-Oxide-Semiconductor (COS-MOS – tạm dịch là Bán dẫn kim loại ô-xít bù đối xứng).

BIOS và CMOS hoạt động với nhau như thế nào?

BIOS là con chip máy tính nằm trên bảng mạch giống như CMOS, ngoại trừ việc mục đích của nó là để vi xử lý và các phần cứng máy tính như ổ cứng, cổng USB, card âm thanh, card đồ họa… giao tiếp với nhau. Máy tính không có BIOS sẽ không hiểu được làm sao những linh kiện này phối hợp với nhau.

• 5 mẹo sử dụng BIOS giúp bạn làm chủ máy tính

CMOS là con chip máy tính nằm trên bảng mạch hay cụ thể hơn là chip RAM, nghĩa là thường nó sẽ mất đi các thiết lập đã lưu trữ khi tắt máy tính. Tuy vậy, pin CMOS được dùng để cung cấp nguồn điện ổn định cho con chip.

Khi máy tính khởi động lần đầu, BIOS lấy thông tin từ CMOS để hiểu được các thiết lập phần cứng, thời gian…

Pin CMOS là gì?

CMOS thường chạy bằng pin CR2032, hay còn gọi là pin CMOS. Hầu hết đều có tuổi thọ bằng bo mạch, lên tới 10 năm nhưng đôi khi cũng phải thay thế. Thời gian, ngày tháng hệ thống không chính xác hay mất các thiết lập BIOS là dấu hiệu cho thấy pin CMOS đã/đang “chết”. Thay thế chúng cũng rất đơn giản, chỉ cần tháo ra, lắp cái mới vào là được.

Pin CMOS đã rất quen thuộc với cả người dùng không rành công nghệ

Thông tin thêm về CMOS và pin CMOS

Hầu hết bo mạch đều có chỗ riêng cho pin CMOS, nhưng một số máy tính nhỏ như laptop, máy tính bảng có một phần bổ sung để đặt pin CMOS, kết nối tới bo mạch bằng dây dẫn nhỏ.

Một vài thiết bị dùng CMOS như vi xử lý, vi điều khiển hay RAM tĩnh (SRAM).

Cũng cần lưu ý là CMOS và BIOS không phải 2 thuật ngữ có thể thay thế cho nhau. Dù cùng hoạt động để thực hiện một vài chức năng trên máy tính, chúng là những thành phần hoàn toàn riêng biệt.

Khi máy mới khởi động, có lựa chọn boot máy từ BIOS hoặc CMOS. Mở phần thiết lập CMOS sẽ giúp thay đổi các thiết lập tại đây như thời gian, ngày tháng, cách các linh kiện máy tính khởi động. Bạn còn có thể mở CMOS để kích hoạt/vô hiệu hóa một vài phần cứng trên máy.

CMOS hay được dùng trên các thiết bị chạy bằng pin vì chúng tốn ít điện hơn các loại chip khác. Dù dùng cả mạch phân cực âm và dương (NMOS và PMOS) nhưng vào một thời điểm, chỉ một trong hai loại được sử dụng.

Khi nào cần thay pin CMOS?

Máy tính sẽ bắt đầu hoạt động bất thường khi pin CMOS cạn kiệt. Dưới đây là một số dấu hiệu cho biest bạn cần thay pin CMOS:

1. Ngày hoặc giờ không chính xác

Dấu hiệu phổ biến nhất của việc pin CMOS đã hết là ngày và giờ trên máy tính không chính xác. Thông thường, ngày và giờ sẽ được reset về một khoảng thời gian trong quá khứ.

2. Các thiết bị đầu vào bắt đầu hoạt động không chính xác

Vì BIOS chịu trách nhiệm quản lý các thiết bị như bàn phím và chuột trong khi khởi động, nên những thiết bị này có thể hoạt động sai nếu pin CMOS đã hết. Con trỏ chuột có thể trở nên không chính xác hoặc có độ trễ trong quá trình di chuyển. Bàn phím và chuột cũng có thể ngừng hoạt động hoàn toàn vì BIOS đóng vai trò trung gian.

3. Thiếu driver

Cũng có thể các driver được cài đặt gần đây đã biến mất do pin CMOS bị lỗi. Các driver này rất có thể sẽ liên quan đến những thiết bị đầu vào/đầu ra được kết nối với máy tính.

4. Sự cố bật/tắt nguồn

Mặc dù có thể có nhiều lý do khiến máy tính không khởi động được, nhưng một trong số đó có thể là do pin CMOS bị hỏng. Ngoài ra, máy tính cũng có thể ngừng phản hồi với nút tắt nguồn.

5. Âm thanh bíp hoặc thông báo lỗi

Âm thanh bíp liên tục và các thông báo lỗi liên quan đến CMOS cũng có thể cho biết pin CMOS bị hỏng. Các thông báo lỗi bao gồm lỗi kiểm tra CMOS, lỗi đọc CMOS, lỗi pin CMOS và điện áp pin hệ thống thấp.

Cách tháo pin CMOS

Tháo pin CMOS là một quá trình tương đối đơn giản, ngay cả khi bạn chưa từng động đến các thành phần máy tính trước đó. Chỉ cần làm theo các bước được liệt kê bên dưới.

Vị trí của Pin CMOS trên bo mạch chủ

Trước khi bạn tiến hành xử lý các thành phần của PC, hãy loại bỏ bất kỳ sự phóng điện tĩnh nào có thể có trong cơ thể. Bạn có thể thực hiện việc này bằng cách chạm vào phần kim loại của vỏ máy tính.

Cách tháo pin CMOS trên máy tính để bàn

1. Tháo nắp bảo vệ trên vỏ PC để thấy các bộ phận được đặt bên trong. Cách thực hiện khác nhau tùy từng máy, vì vậy hãy tham khảo sách hướng dẫn. Thông thường, bạn sẽ phải tháo một vài bu lông và đẩy phần vỏ trượt ra ngoài.

2. Đảm bảo có đủ ánh sáng để nhìn rõ bo mạch chủ. Loại bỏ mọi bụi bẩn tích tụ.

3. Bây giờ, hãy tìm viên pin tròn trên bo mạch chủ, có kích thước bằng một đồng xu.

4. Cẩn thận tháo pin ra khỏi khe cắm của nó. Hãy nhớ ghi lại các mặt dương (+) và âm (-) của pin. Thông thường, mặt dương sẽ hướng lên trên.

5. Nếu bạn đang thay pin CMOS, hãy lắp pin mới ngay bây giờ, đồng thời cẩn thận, đặt pin mới cùng hướng với pin cũ.

5. Lắp lại phần vỏ bảo vệ.

Cách tháo pin CMOS trên laptop

1. Trên laptop, quy trình tháo pin CMOS phức tạp hơn một chút do thiết kế nhỏ gọn và có thêm ốc vít. Thông thường, tốt hơn hết là bạn nên nhờ sự trợ giúp của chuyên gia.

2. Lật ngược laptop lại, tháo các bu lông và phần vỏ để thấy các thành phần bên trong. Đảm bảo rằng laptop đã tắt và cáp sạc đã được ngắt kết nối.

3. Đầu tiên, tháo pin của laptop và sau đó tìm pin CMOS trên bo mạch chủ. Nó sẽ trông giống hệt như trên máy tính để bàn.

4. Thận trọng khi thực hiện việc tháo pin CMOS.

5. Đặt pin mới theo cùng hướng với pin trước đó.

6. Lắp lại pin của laptop và đặt phần vỏ trở lại như cũ.

7. Vặn chặt tất cả các bu lông trên phần vỏ và bật nguồn laptop để đảm bảo máy hoạt động bình thường.

Xem thêm:

• Hướng dẫn thiết lập mật khẩu BIOS và UEFI bảo vệ dữ liệu trên máy tính Windows 10 của bạn an toàn
• 4 cách reset máy tính Windows về trạng thái ban đầu
• Hướng dẫn vào BIOS trên các dòng máy tính khác nhau
• Vì sao Intel khai tử BIOS, chuyển sang UEFI?

Bài viết này giải thích các file ASPX là gì và cách chúng được sử dụng, phải làm gì nếu bạn tải nhầm file này xuống và cách chuyển đổi file này sang định dạng dễ sử dụng hơn.

File ASPX là gì?

File có phần mở rộng ASPX là file Active Server Page Extended được thiết kế cho framework ASP.NET của Microsoft. Chúng còn được gọi là biểu mẫu web .NET. Mặc dù trông chúng khá giống nhau, nhưng file ASPX không giống như file ASHX của Web Handler.

File ASPX được tạo bởi web server và chứa các script và mã nguồn giúp giao tiếp với trình duyệt về cách một trang web sẽ được mở và hiển thị.

File ASPX được tạo bởi web server

Thông thường, có thể bạn sẽ chỉ thấy phần mở rộng .ASPX trong một URL hoặc khi trình duyệt web vô tình gửi cho bạn file ASPX thay vì file bạn nghĩ rằng mình đang tải xuống.

Cách mở file ASPX đã tải xuống

Nếu bạn đã tải xuống file ASPX và mong đợi nó chứa thông tin (như tài liệu hoặc dữ liệu đã lưu khác), thì có thể trang web đã xảy ra lỗi và thay vì tạo thông tin có thể sử dụng, nó đã cung cấp file phía máy chủ này.

Trong trường hợp đó, một mẹo hữu ích là chỉ cần đổi tên file ASPX thành bất kỳ thứ gì bạn mong đợi. Ví dụ, nếu bạn mong đợi một phiên bản PDF của hóa đơn từ tài khoản ngân hàng trực tuyến của mình, nhưng thay vào đó lại có file ASPX, chỉ cần đổi tên file thành bill.pdf rồi mở file. Nếu bạn mong đợi một hình ảnh, hãy thử đổi tên file ASPX thành image.jpg.

Một mẹo hữu ích là chỉ cần đổi tên file ASPX thành bất kỳ thứ gì bạn mong đợi

Mẹo:

Để đổi tên file, máy tính của bạn phải được thiết lập để hiển thị cho bạn phần mở rộng file. Để thực hiện việc này, hãy mở hộp thoại Run (WIN + R) và nhập control folders. Sử dụng menu View để tìm Hide extensions for known file types, bỏ chọn nó và áp dụng các thay đổi.

Vấn đề ở đây là đôi khi máy chủ (trang web bạn đang nhận file ASPX) không đặt tên đúng cho file được tạo (file PDF, hình ảnh, nhạc, v.v.) và hiển thị file để tải xuống như bình thường. Bạn chỉ cần thực hiện bước cuối cùng đó theo cách thủ công.

Lưu ý:

Không phải lúc nào bạn cũng có thể thay đổi phần mở rộng file thành một cái gì đó khác và mong đợi nó hoạt động ở định dạng mới. Trường hợp này với file PDF và phần mở rộng file ASPX là một trường hợp rất đặc biệt, vì về cơ bản, đây chỉ là một lỗi đặt tên mà bạn đang sửa bằng cách thay đổi nó từ .ASPX thành .PDF.

Đôi khi nguyên nhân của sự cố này là liên quan đến trình duyệt hoặc plugin, vì vậy bạn có thể gặp may khi load trang đang tạo file ASPX từ một trình duyệt khác với trình duyệt bạn đang sử dụng hiện tại. Ví dụ, nếu bạn đang sử dụng Internet Explorer, hãy thử chuyển sang Chrome hoặc Firefox.

Cách mở các file ASPX khác

Nhìn thấy một URL có ASPX ở cuối, giống như URL này của Microsoft, có nghĩa là trang web đang được chạy trong framework ASP.NET:

https://www.microsoft.com/web/downloads/platform.aspx

Không cần phải làm bất cứ điều gì để mở loại file này vì trình duyệt sẽ làm điều đó cho bạn, cho dù đó là Chrome, Firefox, Internet Explorer, v.v…

Khi trình duyệt hiển thị trang, nó trông hoàn toàn bình thường. Đây là mã nguồn đằng sau trang trong ví dụ đó:

Mã nguồn của trường hợp ví dụ

Code thực trong file ASPX được xử lý bởi web server và có thể được mã hóa trong bất kỳ chương trình nào lập trình bằng ASP.NET. Visual Studio của Microsoft là một chương trình miễn phí mà bạn có thể sử dụng để mở và chỉnh sửa các file ASPX. Một công cụ khác, mặc dù không miễn phí, là Adobe Dreamweaver phổ biến.

Đôi khi, một file ASPX có thể được xem và chỉnh sửa nội dung bằng một trình chỉnh sửa văn bản đơn giản. Để đi theo con đường đó, hãy thử một trong những trình soạn thảo văn bản yêu thích mà Quantrimang đã gợi ý.

Mở file APEX bằng Adobe Dreamweaver

Adobe Dreamweaver là một nền tảng phát triển web phổ biến cũng có thể được sử dụng để mở các file ASPX. Nó cho phép người dùng tạo và xuất bản các trang web bằng HTML, CSS, Javascript, v.v… một cách nhanh chóng và từ hầu hết mọi nơi.

Adobe Dreamweaver có một công cụ mã hóa thông minh, đơn giản hóa, với các gợi ý và mẹo để giúp người dùng hiểu rõ hơn về HTML, CSS và những tiêu chuẩn web khác. Tuy nhiên, Adobe là một dịch vụ trả phí và đăng ký Dreamweaver sẽ khiến bạn mất £19.97 mỗi tháng.

Mở file APEX bằng Notepad++

Notepadd++ là một trình chỉnh sửa code nguồn miễn phí và thay thế cho Notepad với hỗ trợ một số ngôn ngữ, bao gồm cả định dạng CGI. Notepadd++ dựa trên thành phần soạn thảo Scintilla và được viết bằng C++. Nó cung cấp tốc độ thực thi cao hơn và kích thước chương trình nhỏ hơn do sử dụng Win32 API và STL.

Lưu ý:

Nhiều URL kết thúc bằng default.aspx vì file đó đóng vai trò là trang web mặc định cho Microsoft IIS server (tức là trang mở ra khi người dùng yêu cầu trang gốc của website). Tuy nhiên, nó có thể được quản trị viên thay đổi thành một file khác.

Mẹo:

Hãy cẩn thận để tránh nhầm lẫn với các phần mở rộng file có tên tương tự khác với phần mở rộng kết thúc bằng .ASPX. Ví dụ, file ASX trông giống như chúng có thể liên quan đến file ASPX, nhưng chúng thực sự có thể là file Alpha Five Library Temporary Index, chỉ hoạt động trong ngữ cảnh của nền tảng Alpha Anywhere. Điều này cũng đúng với những phần mở rộng file khác như ASCX.

Cách chuyển đổi file ASPX

File ASPX có mục đích rõ ràng. Không giống như các file hình ảnh, như PNG, JPG, GIF, v.v… trong đó việc chuyển đổi file vẫn giữ được khả năng tương thích với hầu hết các trình chỉnh sửa và trình xem hình ảnh, file ASPX sẽ ngừng làm những gì chúng phải làm nếu bạn chuyển đổi chúng sang các định dạng file khác.

Chẳng hạn, chuyển đổi ASPX sang HTML chắc chắn sẽ làm cho kết quả HTML giống như trang web ASPX. Tuy nhiên, vì các phần tử của file ASPX được xử lý trên máy chủ, bạn không thể sử dụng chúng đúng cách, nếu chúng tồn tại dưới dạng HTML, PDF, JPG hoặc bất kỳ file nào khác mà bạn chuyển đổi sang trên máy tính của mình.

Tuy nhiên, do có những chương trình sử dụng file ASPX, bạn có thể lưu file ASPX dưới dạng một tùy chọn khác nếu bạn mở nó trong trình soạn thảo ASPX.

Visual Studio, chẳng hạn, có thể lưu các file ASPX đang mở dưới dạng HTM, HTML, ASP, WSF, VBS, ASMX, MSGX, SVC, SRF, JS và nhiều file khác.

Xem thêm:

• File INDD là gì?

Nếu bạn sử dụng các dịch vụ của Google như Gmail và Google Docs, bạn có thể đã nghe nói về Google Voice, nhưng không chắc nó là gì. Google Voice là một dịch vụ miễn phí của Google, cung cấp cho bạn số điện thoại dựa trên đám mây và có thể sử dụng từ bất kỳ đâu bạn muốn. Dịch vụ này bao gồm các cuộc gọi điện thoại, thư thoại miễn phí và khả năng tích hợp với các thiết bị di động. Dưới đây là tổng quan về Google Voice và cách bắt đầu sử dụng dịch vụ này.

Google Voice hoạt động như thế nào?

Google Voice rất độc đáo so với hầu hết các dịch vụ gọi điện trực tuyến hiện nay. Không giống như Skype, Google Voice không đóng vai trò như một dịch vụ video conferencing (giao tiếp từ xa qua hình ảnh giữa hai hoặc nhiều người). Và không giống như hầu hết các ứng dụng IM trên thiết bị di động, Google Voice không phải là một ứng dụng để trò chuyện với mọi người.

Tuy nhiên, có rất nhiều lý do khiến Google Voice trở nên có ích:

• Bạn có thể đang đi du lịch và không thể truy cập vào một số điện thoại cố định.
• Bạn muốn giữ liên lạc với khách hàng nhưng không muốn công bố số điện thoại riêng.
• Bạn đã hủy bỏ gói điện thoại di động nhưng vẫn muốn giữ liên lạc với mọi người khi họ gọi đến số điện thoại cũ của mình.
• Bạn chuyển địa điểm và muốn tiết kiệm tiền bằng cách không đăng ký dịch vụ điện thoại tại địa điểm mới.

Google Voice cho phép bạn liên kết dịch vụ điện thoại (trả phí) hiện tại với dịch vụ đám mây miễn phí. Google Voice cũng cho phép chuyển hướng các cuộc gọi đến số Google Voice sang bất kỳ điện thoại nào bạn muốn. Có nhiều ứng dụng hữu ích cho hai tính năng này.

Để thiết lập tài khoản Google Voice mới:

1. Đăng nhập vào trang Google Voice (https://voice.google.com/) bằng tài khoản Google.

2. Chấp nhận các điều khoản dịch vụ.

3. Tìm kiếm một số điện thoại trong thành phố hoặc mã vùng bạn chọn.

4. Bấm tùy chọn Select bên cạnh số bạn muốn và làm theo hướng dẫn để hoàn tất cài đặt.

Khi số điện thoại được đăng ký, bạn có thể bắt đầu nhận các cuộc gọi và tin nhắn thư thoại đến số đó.

Nhận cuộc gọi Google Voice

Khi bạn nhận được một cuộc gọi đến số điện thoại Google Voice, một vài hành động khác nhau sẽ xảy ra tùy thuộc vào cách bạn đã cấu hình tài khoản của mình.

Cuộc gọi VOIP

Nếu muốn, bạn có thể sử dụng tài khoản Google Voice của mình trực tuyến, không cần điện thoại. Theo mặc định, đây là cách Google Voice hoạt động cho đến khi bạn cài đặt ứng dụng Google Voice trên điện thoại hoặc bạn đã liên kết một số điện thoại khác với tài khoản của mình.

Nếu bạn đã đăng nhập vào tài khoản Google Voice trực tuyến, bạn sẽ nhận được thông báo khi có ai đó gọi vào số điện thoại mới. Từ cửa sổ thông báo này, bạn có thể trả lời cuộc gọi bằng tai nghe máy tính hoặc chuyển hướng cuộc gọi trực tiếp sang hộp thư thoại.

Nếu muốn loại bỏ phiền toái khi phải đăng nhập vào trang web Google Voice, bạn nên cài đặt tiện ích mở rộng Google Voice cho Chrome. Với tiện ích này, bạn có thể thực hiện cuộc gọi, gửi tin nhắn văn bản hoặc xem hộp thư đến, cũng như quản lý các cuộc gọi hoặc tin nhắn đến.

Nếu không sử dụng điện thoại di động hoặc chỉ muốn nhận cuộc gọi từ máy tính thì đây là một giải pháp tiện lợi.

Tham khảo thêm bài viết: Hướng dẫn tạo các cuộc gọi VoIP trực tiếp từ Google Voice để biết thêm chi tiết.

Nhận cuộc gọi Google Voice từ điện thoại (screen call)

Mặt khác, bạn cũng có thể sử dụng Google Voice để mọi người liên lạc với bạn mà không cần phải cung cấp số điện thoại thực của mình. Tất cả những gì bạn phải làm để liên kết điện thoại của mình là Cài đặt ứng dụng Google Voice cho Android hoặc iOS. Ứng dụng dành cho thiết bị di động cho phép gửi hoặc nhận cuộc gọi qua Google Voice.

Bạn cũng có thể kiểm tra các cuộc gọi nhỡ, xem lại và trả lời tin nhắn SMS hay kiểm tra hộp thư thoại của mình. Khi đã liên kết số điện thoại di động với tài khoản Google Voice, mọi cuộc gọi Google Voice đến cũng sẽ đổ chuông trên điện thoại di động. Bạn có thể trả lời cuộc gọi hoặc gửi trực tiếp vào hộp thư thoại từ điện thoại của mình.

Bạn có thể cấu hình cách các cuộc gọi đến được xử lý trong phần cài đặt của tài khoản. Đăng nhập vào tài khoản Google Voice, nhấp vào menu và sau đó nhấp vào Settings.

Cuộn xuống khu vực Calls, bạn sẽ thấy nơi có thể cấu hình:

• Cho phép nhận cuộc gọi qua web (trình duyệt) và/hoặc điện thoại di động.
• Nhận thông báo qua email cho các cuộc gọi nhỡ tại địa chỉ email Google.
• Nghe tên người gọi khi bạn trả lời cuộc gọi lần đầu tiên.
• Cho phép ghi âm cuộc gọi hoặc chuyển đổi điện thoại trong khi gọi.
• Đặt chế độ không làm phiền (gửi ngay tất cả các cuộc gọi vào hộp thư thoại)

Nhận tin nhắn SMS

Khi bạn nhận được tin nhắn SMS đến số của mình, theo mặc định, chúng sẽ đi vào ứng dụng Google Voice dựa trên web. Tuy nhiên, bạn có thể cấu hình các tin nhắn này để chúng được chuyển hướng đến những tài khoản mà bạn có thể kiểm tra thường xuyên hơn.

Để cấu hình tính năng chuyển hướng tin nhắn SMS, đăng nhập vào tài khoản Google Voice, nhấp vào menu và sau đó nhấp vào Settings. Cuộn xuống khu vực Messages.

Tại đây, bạn có thể cấu hình tin nhắn đến chuyển hướng sang điện thoại di động dưới dạng tin nhắn SMS. Bạn cũng có thể chuyển hướng các tin nhắn đến tài khoản email. Kích hoạt cả hai tùy chọn này đảm bảo rằng bạn sẽ không bao giờ bỏ lỡ tin nhắn văn bản đến nào.

Sử dụng thư thoại

Chuyển hướng cuộc gọi đến hộp thư thoại là một cách hữu ích để cắt giảm những cuộc gọi không cần thiết làm gián đoạn công việc trong ngày. Google tự động chuyển các tin nhắn thư thoại đến thành văn bản, do đó bạn có thể quét thư thoại và nhanh chóng lọc ra những thư bạn không quan tâm.

Ngoài ra còn có một số điều thú vị bạn có thể làm với thư thoại đến. Để định cấu hình thư thoại, đăng nhập vào tài khoản Google Voice, nhấp vào menu và sau đó nhấp vào Settings. Cuộn xuống khu vực Voicemail.

Sau đó thiết lập như sau:

• Ghi lại và quản lý lời chào thư thoại
• Cho phép sao chép thư thoại và nhận chúng dưới dạng SMS trên điện thoại
• Cho phép sao chép thư thoại và nhận chúng dưới dạng email

Chuyển số điện thoại hiện tại sang Google Voice

Nếu bạn đang từ bỏ việc sử dụng dịch vụ điện thoại di động hoặc điện thoại cố định, bạn có biết có thể giữ số liên lạc cũ và chuyển số đó sang Google Voice không?

Trước khi bạn hủy dịch vụ điện thoại của mình, hãy thực hiện các bước sau để bắt đầu chuyển số điện thoại của bạn sang Google Voice.

1. Đăng nhập vào tài khoản Google Voice, nhấp vào menu và nhấp vào Legacy Google Voice.

2. Nhấp vào biểu tượng bánh răng và sau đó nhấp vào Settings.

3. Nhấp vào tab Phones.

4. Tiếp theo, tìm đến số Google Voice và nhấp vào Change/Port.

5. Chọn I want to use my mobile number.

6. Bạn thường sẽ phải trả một khoản phí là $20 (460.000VND) để chuyển số điện thoại di động sang Google Voice.

Quá trình chuyển số điện thoại này có thể mất tới hai ngày để hoàn tất. Bạn có thể truy cập menu này bất cứ khi nào bạn muốn kiểm tra trạng thái chuyển số của mình.

Như bạn có thể thấy, Google Voice thay đổi toàn bộ khái niệm về một số điện thoại. Số điện thoại không còn là thứ gì đó mà gắn liền với một thiết bị duy nhất hoặc thậm chí là điện thoại cố định ở hộ gia đình. Bằng cách sử dụng Google Voice, bạn đã bước vào kỷ nguyên của các dịch vụ dựa trên đám mây, nơi bạn không còn bị giới hạn bởi thiết bị hoặc vị trí nữa.

Quản trị mạng – Về cơ bản, tràn bộ nhớ đệm thường xuất phát từ một nguyên nhân duy nhất. Đó là do người dùng gửi quá nhiều dữ liệu tới một chương trình và một phần của dữ liệu này buộc phải lưu trữ ra ngoài bộ nhớ mà lập trình viên đã cấp cho chương trình đó. Quá trình tràn bộ nhớ đệm có thể gây ra nhiều vấn đề, trong đó có một vấn đề mà chúng ta cần quan tâm đó là khi bộ nhớ đệm lưu trữ dữ liệu tới một mức độ nhất định nào đó thì tin tặc có thể chạy các đoạn mã chương trình trên hệ thống.

Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu một tình huống tràn bộ nhớ đệm mà tin tặc có thể khai thác để chạy mã trên hệ thống. Sau đó chúng ta sẽ tìm hiểu Data Execution Preventions (DEP), một tính năng được tích hợp trong hệ điều hành Windows có chức năng ngăn tràn bộ nhớ đệm.

Nhận biết hiện tượng tràn bộ nhớ đệm

Để có thể hiểu rõ về hiện tượng tràn bộ nhớ đệm chúng ta phải nắm vững ngôn ngữ lập trình cao cấp như C hay C++, cũng như có một vốn kiến thức sâu về quá trình vận hành của các ngăn xếp bộ nhớ.

Khi viết một chương trình, một trong những điều mà lập trình viên cần phải tính toán cẩn trọng đó là kích thước vùng trống của bộ đệm được phân bổ cho những hàm cụ thể. Bộ nhớ đệm là một vùng trống liền kề của bộ nhớ mà một chương trình có thể sử dụng để lưu trữ dữ liệu mà các chức năng khác có thể sử dụng. Chúng ta hãy xem xét đoan mã ví dụ sau:

Hình 1: Hàm A C rất dễ bị tấn công khi tràn bộ nhớ đệm.

Hàm này rất rõ ràng, bắt đầu bằng việc khai bào hai biến bufferA và bufferB có kích thước lần lượt là 50 và 16. Chương trình này hiển thị một câu hỏi tới người dùng yêu cầu nhập tên và sử dụng hàm gets đễn nhận thông tin nhập vào. Sau đó dữ liệu mà người dùng cung cấp được copy từ bufferA sang tham số bộ nhớ đệm và hàm này được hoàn thành.

Với một chương trình đơn giản như vậy có thể hơi quá khi cho rằng nó có thể bị tác động bởi mọi cuộc tấn công. Tuy nhiên vấn đề ở đây nằm trong hàm gets. Vì hàm gets không tự kiểm tra giới hạn do đó khó có thể khẳng định rằng thông tin nhập vào bufferA không vượt quá 50 kí tự. Nếu người dùng nhập hơn 50 kí tự thì chương trình sẽ bị sập.

Hàm strcopy sẽ copy dữ liệu trong bufferA sang bufferB. Tuy nhiên bufferB có kích thước nhỏ hơn bufferA, điều này có nghĩa là dù người dùng nhập vào ít hơn 50 kí tự nhưng vẫn có thể nhiều hơn 16 kí tự vào bufferA, và khi copy sang bufferB sẽ gây ra hiện tượng tràn bộ nhớ đệm và chương trình cũng sẽ bị sập. Chương trình nhỏ này không chỉ có một mà là hai lỗ hổng tràn bộ nhớ đệm.

Khai thác tràn bộ nhớ

Tiếp theo chúng ta sẽ tìm hiểu những điều kiện gây ra tràn bộ nhớ và vấn đề phát sinh từ tràn bộ nhớ? Trong những trường hợp bộ nhớ đệm bị tràn thì dữ liệu tràn ra ngoài bộ nhớ đệm được chỉ định sẽ phải lưu trữ vào một nơi khác. Dữ liệu này sẽ chảy vào các vùng nhớ lân cận, và thông thường khi đó chương trình sẽ bị lỗi vì nó không thể xử lý các dữ liệu bổ sung. Mặt khác, khi lỗi này bị một ai đó hiểu biết về ngôn ngữ Assembly (một bộ ngôn ngữ lập trình cấp thấp được sử dụng trong lập trình máy tính, vi xử lý, vi điều khiển và mạch tích hợp) và ngăn xếp bộ nhớ khai thác thì mọi chuyện còn tồi tệ hơn. Trong tình huống này, tin tặc có thể gây tràn bộ nhớ đệm theo phương pháp mà chúng có thể tạo những lệnh hệ thống riêng, rồi chuyển đổi những lệnh này thành mã byte cấp thấp sau đó gửi chúng tới chương trình này theo định dạng phù hợp thì những lệnh này sẽ được chạy.

Hình 2: Một mẫu Shellcode của Assembly và C được viết để trả về
một dấu nhắc C: của Windows.
Lúc này đoạn mã được chạy trong ngữ cảnh ứng dụng dễ bị tấn công ban đầu của người dùng. Điều đó có nghĩa là nếu chương trình này được quản trị hệ thống chạy thì mã kết hợp cũng chạy trong ngữ cảnh của một quản trị viên hệ thống. Tùy thuộc vào kích thước của bộ nhớ đệm mà tin tặc có thể kết hợp nhiều loại mã khác nhau. Những loại mã thường được sử dụng là những loại được gọi là Shellcode. Mã này sẽ trả về một Shell (ví dụ một dấu nhắc C: của Windows) tới người đã chạy đoạn mã đó. Trong một ngữ cảnh phù hợp thì người chạy mã đó sẽ có toàn quyền kiểm soát với máy trạm này. Tràn bộ nhớ đệm có thể xảy ra dưới nhiều hình thức và quy mô, một người thành thạo trong việc điều khiển ngăn xếp sẽ chiếm được toàn quyền kiểm soát mọi hệ thống dễ bị tấn công.

Data Execution Prevention

Phương pháp đơn giản nhất để chặn khả năng khai thác lỗ hổng phát sinh do tràn bộ nhớ đệm mà các lập trình viên thường sử dụng là luôn đảm bảo mã lập trình được bảo mật. Thực ra đây không phải là một tiến trình được tự động hóa vì nó yêu cầu tiêu tốn nhiều thời gian và công sức cho việc kiểm tra lại mã để đảm bảo rằng tính toàn vẹn của mã chương trình được duy trì, do đó số lượng dòng lệnh tỉ lệ thuận với thời gian và công sức cần phải bỏ ra. Xuất phát từ yêu cầu đó Microsoft đã phát triển một tính năng có tên Data Execution Prevention (DEP).

DEP, một tính năng bảo mật được giới thiệu trong Windows XP SP2, được thiết kế để chặn ứng dụng chạy mã trong vùng không thể chạy của bộ nhớ. DEP xuất hiện trong cả cấu hình Hardware-based DEP (nền tảng phần cứng) và Software-based DEP (nền tảng phần mềm).

Hardware-based DEP

DEP được cho là bảo mật nhất khi sử dụng Hardware-based DEP. Trong trường hợp này vi xử lý sẽ đánh dấu mọi vị trí nhớ là “không thể thực thi” nếu vị trí này không chứa mã thực thi. Mục đích của việc này là DEP sẽ chặn mọi mã chạy trong những vùng không thể thực thi.

Vấn đề chính của việc sử dụng Hardware-based DEP là nó chỉ được hỗ trợ bởi một số ít tiến trình. Vi xử lý có thể thực hiện được điều này là nhờ có tính năng NX của bộ vi xử lý AMD và XD của Intel.

Software-based DEP

Khi Hardware-based DEP không tồn tại thì Software-based DEP phải được sử dụng. Loại DEP này được tích hợp trong hệ điều hành Windows. Software-based DEP vận hành bằng cách dò tìm thời điểm mà những ngoại lệ được các chương trình đưa vào và đảm bảo rằng những ngoại lệ này là một phần hợp lệ của chương trình này trước khi cho phép chúng xử lý.

Cấu hình Data Execution Prevention

Trong Windows 7, DEP có thể được cấu hình trong Control Panel của hệ thống. Vào Control Panel | Advanced System Settings. Chọn tab Data Execution Prevention.

Hình 3: Cấu hình mặc định của DEP trong Windows 7.
DEP có hai tùy chọn cấu hình. Tùy chọn mặc định trong hình 3 được gọi là cấu hình OptIn. Tùy chọn này chỉ áp dụng DEP cho những chương trình và dịch vụ hệ thống quan trọng. Đây là một cấp độ bảo mật thấp (được gọi là cấu hình OptOut), nhưng nếu muốn sử dụng một cấp độ bảo mật cao hơn bạn nên lựa chọn tùy chọn thứ hai, tùy chọn này áp dụng DEP cho mọi chương trình và dịch vụ trên hệ thống. Lưu ý rằng, phía dưới của hộp thoại này cho biết CPU đang sử dụng có hỗ trợ Hardware-based DEP hay không.

Mặc dù việc cấu hình DEP áp dụng cho mọi chương trình và dịch vụ có cấp độ bảo mật cao nhất, nhưng cần nhớ rằng nó lại ẩn chứa những vấn đề về tương thích. Thứ nhất, một số chương trình sẽ thực hiện những chức năng chính thống mà có thể bị DEP chặn do phương pháp chúng vận hành. Trong những trường hợp này chúng ta phải tạo một ngoại lệ cho chương trình đó. Trên hộp thoại cấu hình DEP, nhấn nút Add rồi lựa chọn những file thực thi phù hợp. Microsoft đề xuất rằng chỉ nên sử dụng những driver được đăng ký để ngăn chặn những vấn đề tương thích có thể xảy ra khi lựa chọn tùy chọn thứ hai này.

Hình 4: Cấu hình DEP cho mọi dịch vụ và tạo chương trình ngoại lệ.

Sau khi thực hiện và lưu cấu hình, khi xuất hiện mã thực thi trong vùng không thể thực thi DEP sẽ hiển thị thông báo như trong hình 5.

Hình 5: DEP chặn thực thi trong Windows Explorer.

Kết luận

Tràn bộ nhớ đệm tưởng như không có gì nguy hại nhưng lại là một trong những mối đe dọa tới khả năng bảo mật hệ thống đáng chú ý nhất. Cơ bản, tin tặc thường nhằm vào lỗi này để khai thác hệ thống. Nếu là một lập trình viên bạn nên hạn chế lỗi này bằng cách đảm bảo quá trình kiểm tra mã và áp dụng các biện pháp bảo mật mã. Nếu là một quản trị viên hệ thống bạn có thể sử dụng DEP để ngăn chặn những nguy cơ bảo mật có thể phát sinh.